Apoteoza wstydu, 2022

Nowoczesna ikona na desce w technice własnej z dodatkiem złota.

"Apoteoza wstydu" - obraz jest dziełem z 2022 roku I charakteryzuje się wymiarem 50x50 cm. Autorem jest Joanna Buszko.

Praca wykonana została w technikach: akryl, olej, technika własna. Farba akrylowa to farba, do produkcji której wykorzystuje się żywice poliakrylowe z cząsteczkami pigmentów. Początkowo, zwłaszcza w latach 50-tych w Stanach Zjednoczonych i Meksyku, wykorzystywano je w budownictwie do malowania elewacji budynków narażonych na morski klimat. Wkrótce zaczęły być stosowane również jako medium malarskie. Są łatwe w użyciu, szybkoschnące, zachowują żywe kolory przez długi czas; ponadto mogą być stosowane na różnych podłożach – płótnach, drewnie, płycie metalowej, szkle, papierze, kartonie. Akryle nie wymagają znajomości skomplikowanych technik, jak bywa to w przypadku farb olejnych, dlatego też stanowią doskonały wybór dla miłośników sztuki, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z malarstwem. Technika ta pozwala na nakładanie zarówno grubych warstw farby, jak i cienkich, laserunkowych. W zależności od stopnia rozcieńczenia farby wodą, akryle mogą występować w postaci żelu w tubce, sprayu, płynu. Są najpopularniejszym rodzajem farby malarskiej, stosowanej między innymi przez Davida Hockneya, Jeana-Michela Basquiata, Andy’ego Warhola, Edwarda Dwurnika, Tadeusza Dominika czy Jana Dobkowskiego. Farba olejna to rodzaj farby powstała w wyniku zmieszania pigmentu z olejem roślinnym, często lnianym. Jest to wolnoschnąca technika wymagająca wiedzy, doświadczenia i praktyki. Farby olejne po raz pierwszy pojawiły się w starożytności na Dalekim Wschodzie, ale w Europie rozpowszechniły się w XV wieku, najwcześniej najprawdopodobniej we Flandrii. Szybko zyskały popularność ze względu na różnorodne efekty, które mogły być dzięki nim uzyskane – przede wszystkim świetlistość oraz wyrazistość kolorów. Farba olejna może być kładziona impastami, a więc grubymi warstwami, oraz laserunkowo. Laserunki to półprzezroczyste warstwy farby powstałe w wyniku rozcieńczenia ich dużą ilością odpowiedniego rozpuszczalnika, dzięki którym artysta może zmienić lub wydobyć odpowiedni ton niższych warstw obrazu. Ten klasyczny sposób nakładania cienkich warstw farby olejnej, spotykamy u flamandzkich oraz holenderskich artystów, takich jak Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Jan Vermeer czy Cornelis Gijsbrechts. Inną techniką jest alla prima, a więc nakładanie grubej warstwy farby swobodnym gestem malarskim, czasem bez szkicu przygotowawczego na płótnie, a czasem bazując jedynie na schematycznej kompozycji zaznaczonej pędzlem na podobraziu. Techniką alla prima posługiwał się Peter Paul Rubens oraz Anton van Dyck. Popularność farb olejnych spadła po połowie XX wieku, kiedy wielu artystów zwróciło się ku farbom akrylowym. Jest to indywidualna technika artystyczna, opracowywana w konkretnym warsztacie twórczym i dostosowana do potrzeb i wizji artysty.

Podłożem tej pracy jest deska. Jest to drewniany element z drewna dowolnego gatunku, wykorzystywany jako materiał budowlany, meblarski, wykończeniowy lub artystyczny. Na desce powstają obrazy artystyczne, można rzeźbić w nim reliefy, dowolnie wypalać bądź wykorzystywać do instalacji artystycznych. Deska była podłożem malarskim, które dominowało aż do końca XVI wieku, kiedy zostało wyparte przez płótno. W malarstwie wschodnim, t. J. Rusko-bizantyjskim, deska jest podłożem dla ikon prawosławnych. Wymaga ona wcześniejszego przygotowania oraz sezonowania, dzięki któremu powierzchnia ikony nie ulegnie spękaniu z powodu wypaczenia drewna.

Dzieło posiada charakterystyczne cechy utworu dla styli figuratywne, surrealizm. Sztuka figuratywna to typ prac artystycznych, w których możemy wyróżnić sylwetki ludzkie, zwierzęce czy przyrodnicze w ich proporcjach naturalnych lub bliskich rzeczywistym. Surrealiści aktywnie uczestniczyli w życiu artystycznym i kulturalnym powojennej Francji, często stosując prowokacje intelektualne w stosunku do osobistości ze świata polityki.

Przewodnie tematy pracy to: człowiek, inne. Jest temat uniwersalny dla historii sztuki: w prehistorii sylwetki ludzkie pełniły rolę mistyczną, w czasach renesansu stanowiły estetyczny wzór piękna, zaś w sztuce współczesnej wątek ten skupia się przede wszystkim na świadomości, percepcji i wnętrzu ludzkim, niekoniecznie przedstawiając go w całej postacii, a obrazując to, co jest częścią jego umysłu.

"Apoteoza wstydu" wyróżnia się paletą kolorów wśród których występują: brązowy, niebieski, złoty. Kolor brązowy idealnie współgra z beżem i błękitem, nadając kompozycji charakteru kontemplacyjnego. Niebieski, który nadaje onirycznego charakteru dziełom sztuki, co tłumaczy częste jego występowanie w pracach surrealistów, np. U Salvadora Dali i Rene Magritte’a. Przez wieki kolor złoty stosowano do podkreślenia strefy niebiańskiej w sakralnych dziełach: pojawiał się w malarstwie ściennym, mozaice, rzeźbie, ikonach.

Autor dzieła utrzymał je w nastrojach które opisać możemy jako depresja, melancholia. Jest to Nastroj budowany przez ciemne kolory oraz sceny korzające się z negatywnymi przeżyciami. Melancholia może być wywoływana przez sztukę wykorzystującą motyw tęsknoty, zadumy nad przeszłością, rozstania czy śmierci.